การดูแลสุขภาพเท้าสำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวาน

วันที่เผยแพร่: 24 ตุลาคม 2568

สุขภาพเท้าผู้ป่วบเบาหวาน
การดูแลสุขภาพเท้าสำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวาน
ปัญหาสุขภาพเท้าในผู้ป่วยเบาหวาน
ผู้ที่เป็นโรคเบาหวานมักมีระดับน้ำตาลในเลือดสูงเป็นเวลานาน ซึ่งส่งผลกระทบต่อระบบประสาทและหลอดเลือดส่วนปลาย ทำให้เกิดความผิดปกติบริเวณเท้า ดังนี้
ระบบประสาทรับความรู้สึกเสียหาย
 ผู้ป่วยจะไม่สามารถรับความรู้สึกเจ็บ ปวด หรือร้อนที่เท้าได้ตามปกติ ทำให้ไม่รู้ตัวเมื่อเกิดบาดแผล

- ระบบประสาทสั่งการกล้ามเนื้อในเท้าเสียหาย
 ทำให้กล้ามเนื้ออ่อนแรง เท้าเสียสมดุล เกิดแรงกดทับเฉพาะจุด จนเกิดแผล
- ระบบประสาทอัตโนมัติเสียหาย
 ทำให้ผิวเท้าแห้ง แตก และเป็นแผลง่าย

 ปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดแผลที่เท้า
- เพศชาย
- อายุที่มากขึ้น
- ระดับน้ำตาลในเลือดสูงเป็นเวลานาน
- ประวัติแผลที่เท้า
- สูบบุหรี่
- การใช้รองเท้าไม่เหมาะสม

วิธีการตรวจเท้าอย่างละเอียด
ผู้ป่วยควรได้รับการตรวจสุขภาพเท้าโดยแพทย์เฉพาะทางหรือพยาบาลเฉพาะทางด้านเท้าอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง
ตรวจประเมินลักษณะทั่วไปของเท้า เช่น การบวม แผลพุพอง ผิวหนังแห้ง และเล็บผิดปกติ
- ตรวจประเมินการสูญเสียความรู้สึก
 ใช้เครื่องมือ Monofilament ขนาด 5.07 ตรวจความรู้สึกที่ปลายเท้า
- ตรวจ ABI (Ankle Brachial Index)
 ใช้ประเมินการไหลเวียนของเลือดบริเวณเท้า
- วัดขนาดของเท้า
 เพื่อประเมินความเหมาะสมของการใช้รองเท้า

วิธีการดูแลเท้าสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน

- ควบคุมระดับน้ำตาลและความดันโลหิตให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ เพื่อป้องกันหลอดเลือดส่วนปลายเสื่อม
- ทำความสะอาดเท้าทุกวัน โดยใช้สบู่อ่อนและเช็ดให้แห้ง โดยเฉพาะซอกนิ้วเท้า
- สำรวจเท้าและเล็บเท้าทุกวัน เพื่อหาบาดแผล รอยแตก หรือรอยช้ำ
- ใช้ครีมหรือน้ำมันบำรุงผิวเท้า เพื่อป้องกันความแห้งแตกของผิว
- อาการเท้าเย็นในเวลากลางคืน ควรห่มผ้าหรือใส่ถุงเท้า อย่าใช้น้ำร้อนหรือแผ่นร้อนประคบ
- เลือกรองเท้าที่เหมาะสม สวมสบาย ไม่บีบแน่น และควรสวมถุงเท้าทุกครั้ง

การออกกำลังกายเท้
วัตถุประสงค์ เพื่อเสริมความแข็งแรงของกล้ามเนื้อและกระตุ้นการไหลเวียนของเลือดที่ปลายเท้า ควรทำวันละ 2–3 ครั้ง ครั้งละ 5–10 นาที

ท่าบริหาร 5 ท่าง่าย ๆ
1. กระดกข้อเท้าขึ้นและลงช้า ๆ
2. หมุนข้อเท้าเป็นวงกลมช้า ๆ
3. ใช้นิ้วเท้าจิกผ้าที่วางอยู๋บนพื้น เพื่อบริหารกล้ามเนื้อเล็กๆในเท้า
4. นั่งยกขาขึ้น เหยียดเข่าตึงและกระดกข้อเท้าขึ้นค้าไว้ นับ 1-6 ในใจ ถือเป็น 1 ครั้ง
5. ส้นเท้าวางพื้น กระดกปลายเท้าขึ้นและหมุนปลายเท้าเป็นวงกลม
แพทย์ประจำแผนก อายุรกรรม
นพ.ชวลิต วิมลเฉลา
นพ.ชวลิต วิมลเฉลา
อายุรศาสตร์ ( Internal Medicine )
พญ.สุภาภร ติยสถาพร
พญ.สุภาภร ติยสถาพร
อายุศาสตร์ต่อมไร้ท่อและเมแทบอลิซึม
พญ.เพริศเพชร พัวพรพงษ์
พญ.เพริศเพชร พัวพรพงษ์
อายุรศาสตร์ ( Internal Medicine )
พญ.ชมพูนุช มานะธรรมสมบัติ
พญ.ชมพูนุช มานะธรรมสมบัติ
โภชนศาสตร์คลินิก ( Clinical Nutrition )
นพ.วัลลภ ศานติธรรม
นพ.วัลลภ ศานติธรรม
อายุรศาสตร์ ( Internal Medicine )
นพ.สมฤกษ์ อินจันทร์
นพ.สมฤกษ์ อินจันทร์
อายุรศาสตร์โรคข้อและรูมาติสซั่ม ( Rheumatology )
นพ.ชัชวาลย์ ฮันตระกูล
นพ.ชัชวาลย์ ฮันตระกูล
อายุรศาสตร์ ( Internal Medicine )
พญ.จิตสุภา อ่อนนิภา
พญ.จิตสุภา อ่อนนิภา
อายุรศาสตร์โรคระบบการหายใจและภาวะวิกฤตโรคระบบการหายใจ ( Pulmonary Medicine and Pulmonary Critical Care )
นพ.อภิวัฒน์ โตสุโขวงศ์
นพ.อภิวัฒน์ โตสุโขวงศ์
อายุรศาสตร์โรคระบบการหายใจและภาวะวิกฤตโรคระบบการหายใจ ( Pulmonary Medicine and Pulmonary Critical Care )
พญ.ชัญญานุช วงศ์ทองมานะ
พญ.ชัญญานุช วงศ์ทองมานะ
นิติเวชศาสตร์ ( Forensic Medicine )
นพ.ธานินทร์ ภิญโญพรพาณิชย์
นพ.ธานินทร์ ภิญโญพรพาณิชย์
วิสัญญีวิทยา ( Anesthesiology )
พญ.ณัฐสุดา เบญจชินชัยกุล
พญ.ณัฐสุดา เบญจชินชัยกุล
อายุรศาสตร์โรคระบบทางเดินอาหาร ( Gastroenterology )
พญ.กนกวรรณ เลาหศักดิ์ประสิทธิ์
พญ.กนกวรรณ เลาหศักดิ์ประสิทธิ์
อายุรศาสตร์โรคติดเชื้อ ( Infectious Diseases )
พญ.กนกวรรณ อร่ามรุณ
พญ.กนกวรรณ อร่ามรุณ
อายุรศาสตร์ ( Internal Medicine )
นพ.ณัฐพงษ์ ตุลาพันธุ์
นพ.ณัฐพงษ์ ตุลาพันธุ์
นิติเวชศาสตร์ ( Forensic Medicine )
นพ.พลัฏฐ์ สถิรวิชย์
นพ.พลัฏฐ์ สถิรวิชย์
อายุรศาสตร์โรคระบบทางเดินอาหาร ( Gastroenterology )
นพ.ศุภวิชญ์ เพ็งมีศรี
นพ.ศุภวิชญ์ เพ็งมีศรี
เวชปฏิบัติทั่วไป (General Practice)
พญ.มถนภรณ์ เคหะลูน
พญ.มถนภรณ์ เคหะลูน
อายุรศาสตร์โรคไต ( Nephrology )
พญ.อภิรดา ทีฆอริยภาคย์
พญ.อภิรดา ทีฆอริยภาคย์
ตจวิทยา ( Dermatology )
นพ.อัครา ชวนสมสุข
นพ.อัครา ชวนสมสุข
อายุรศาสตร์โรคหัวใจ ( Cardiology )
นพ.สิทธิพล ขันทอง
นพ.สิทธิพล ขันทอง
อายุรศาสตร์โรคไต
นพ.ธนพล เขียวอ้น
นพ.ธนพล เขียวอ้น
อายุรศาสตร์โรคระบบการหายใจและภาวะวิกฤตโรคระบบการหายใจ ( Pulmonary Medicine and Pulmonary Critical Care )
นพ.สุรพันธ์ พนมศักดิ์
นพ.สุรพันธ์ พนมศักดิ์
อายุรศาสตร์โรคหัวใจ ( Cardiology )
พญ.กรชนก นคราวัฒน์
พญ.กรชนก นคราวัฒน์
อายุรศาสตร์ ( Internal Medicine )
พญ.ณัฐชยา เชี่ยวชาญธนกิจ
พญ.ณัฐชยา เชี่ยวชาญธนกิจ
เวชศาสตร์ฟื้นฟู ( Rehabilitation Medicine )
นพ.ปรเมศร์ ขุนรงณ์
นพ.ปรเมศร์ ขุนรงณ์
อายุรศาสตร์โรคระบบการหายใจและภาวะวิกฤตโรคระบบการหายใจ ( Pulmonary Medicine and Pulmonary Critical Care )
นพ.สิทธินนท์ รุ่งจรัสศิริ
นพ.สิทธินนท์ รุ่งจรัสศิริ
รังสีรักษาและมะเร็งวิทยา ( Radiotherapy and Oncology )
พญ.ณัฐหทัย เขียวสนวน
พญ.ณัฐหทัย เขียวสนวน
อายุรศาสตร์ ( Internal Medicine )
พญ.ธิดารัตน์ ลักษณานันท์
พญ.ธิดารัตน์ ลักษณานันท์
อายุรศาสตร์โรคไต ( Nephrology )
นพ.ศิริพงษ์ อภิสิทธิเวช
นพ.ศิริพงษ์ อภิสิทธิเวช
อายุรศาสตร์ระบบการหายใจและภาวะวิกฤตระบบการหายใจ
พญ.สุนีย์ ณีศะนันท์
พญ.สุนีย์ ณีศะนันท์
อายุรศาสตร์มะเร็งวิทยา ( Medical Oncology )
facebook messenger iconline icon
สาขานครสวรรค์