ภาวะนอนกรนในเด็ก: สาเหตุและวิธีการดูแลรักษา

วันที่เผยแพร่: 22 ธันวาคม 2567

หน้าปกบทความ ภาวะนอนกรนในเด็ก: สาเหตุและวิธีการดูแลรักษา

เด็กส่วนใหญ่มีอาการนอนกรนได้บ้างเป็นครั้งคราว เช่น ในขณะเป็นหวัดหรือภูมิแพ้กำเริบ ถือว่าไม่เป็นอันตรายใดๆ แต่หากเด็กนอนกรนเสียงดังเป็นประจำอย่างต่อเนื่อง อาจเป็นสัญญาณบ่งบอกความเสี่ยงในการมีภาวะหยุดหายใจขณะหลับ (Obstructive Sleep Apnea Syndrome) ซึ่งจะส่งผลให้ปริมาณออกซิเจนในเลือดต่ำลง ออกซิเจนไปเลี้ยงสมองไม่เพียงพอ เด็กเมื่อนอนแล้วหายใจไม่ออก จะมีอาการนอนกระสับกระส่าย ตื่นนอนบ่อย ทำให้การนอนหลับตอนกลางคืนไม่มีคุณภาพซึ่งจะส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิต การเรียนรู้ และพัฒนาการของเด็ก


โรคหรือภาวะที่มีโอกาสเสี่ยงต่อภาวะนอนกรนผิดปกติ

  • โรคอ้วนในเด็ก ไขมันที่รับประทานเข้าไปจะไปสะสมบริเวณหลอดทางเดินหายใจ
  • ภาวะต่อมทอนซิลและต่อมอะดีนอยด์โต
  • ภาวะจมูกอักเสบเรื้อรังจากภูมิแพ้ เยื่อบุภายในบวมทำให้อุดตันทางเดินหายใจ
  • โรคทางสมองและกล้ามเนื้อทำงานไม่ดี มีผลต่อระบบทางเดินหายใจ
  • โครงหน้าผิดปกติ เช่น คางสั้น
  • เด็กที่มีความผิดปกติทางพันธุกรรม เช่น ดาวน์ซินโดรม

อาการที่สังเกตได้ว่าเกิดภาวะนอนกรน

  • นอนหายใจเสียงดังเป็นประจำ หายใจสะดุดติดขัด
  • นอนดิ้นหรือสะดุ้งตื่นขึ้นมาระหว่างหลับ
  • มีท่านอนที่ผิดปกติ เช่น นอนคว่ำ แหงนศีรษะ เชิดคางมากกว่าปกติ
  • บางรายอาจปัสสาวะรดที่นอน
  • ปวดหัวหรืออ่อนเพลียในตอนเช้า
  • มีปัญหาการทานอาหารหรือไม่เจริญอาหาร
  • มีปัญหาทางพฤติกรรม เช่น ก้าวร้าว สมาธิสั้น ซนผิดปกติหรือง่วงซึมผิดปกติในเวลากลางวัน

การวินิจฉัย

  • การวินิจฉัยประกอบด้วยการซักประวัติและการตรวจร่างกาย
  • การเอกซเรย์ทางด้านข้างของศีรษะเพื่อดูต่อมทอนซิลและอะดีนอยด์
  • ในบางรายจำเป็นต้องการตรวจทางห้องปฏิบัติการ การตรวจค่าความอิ่มตัวของออกซิเจนขณะหลับ หรือตรวจการนอนหลับแบบเต็มรูปแบบ (Sleep test) เป็นการตรวจคุณภาพการนอนหลับเพื่อช่วยยืนยันผลการวินิจฉัย

การรักษา

การรักษาขึ้นอยู่กับสาเหตุ

  • การตัดต่อมทอนซิลและอะดีนอยด์ในรายที่มีต่อมโต พบว่าช่วยรักษาการอุดตันของทางเดินหายใจในขณะหลับได้ถึง 75-100% จึงถือเป็นการรักษาหลักในผู้ป่วยกลุ่มนี้
  • การใช้เครื่องช่วยหายใจเพื่อป้องกันการอุดตันของทางเดินหายใจในขณะหลับ (CPAP หรือ BiPAP) ในผู้ป่วยซึ่งมีการอุดตันของทางเดินหายใจขณะหลับเกิดสาเหตุอื่นๆ หรือ ในผู้ป่วยที่ตัดทอนซิลแล้วยังมีปัญหาหรือ ในรายที่มีปัญหาสุขภาพทางด้านอื่นไม่สามารถผ่าตัดได้
  • การรักษาโดยการผ่าตัดเพื่อปรับแก้ความผิดปกติของโครงสร้างใบหน้าและทางเดินหายใจส่วนบนที่แคบกว่าปกติ
  • การรักษาอาการอื่นๆ ที่อาจเป็นปัจจัยร่วมให้เกิดปัญหาการหายใจที่ผิดปกติขณะหลับเป็นโรคภูมิแพ้,การควบคุมน้ำหนัก

ภาวะแทรกซ้อน

ภาวะนอนกรนชนิดที่มีการหยุดหายใจขณะหลับร่วมด้วย ทำให้มีออกซิเจนในเลือดลดลง ดังที่กล่าวมาแล้ว หากมิได้รับการรักษาหรือแก้ไขอย่างทันท่วงทีจะทำให้เด็ก

  • มีสติปัญญาต่ำ
  • ระดับการเรียนรู้ต่ำลง
  • มีสมาธิสั้น
  • Active มากไม่อยู่นิ่ง
  • ง่วงนอนในเวลากลางวัน
  • ปัสสาวะรดที่นอน
  • ความดันโลหิตสูง
  • ความดันเลือดในปอดสูง

หากปล่อยทิ้งไว้ไม่ได้รับการรักษา อาจจะทำให้เกิดภาวะหัวใจทำงานล้มเหลวได้

ข้อมูลโดย
พญ.อรพิสาส์ พรมโสด
พญ.อรพิสาส์ พรมโสด
แพทย์เฉพาะทางชำนาญการด้าน
กุมารเวชศาสตร์ โรคต่อมไร้ท่อและเมแทบอลิซึม
แพทย์ประจำแผนก กุมารเวช
พญ.หรรษมน โพธิ์ผ่าน
พญ.หรรษมน โพธิ์ผ่าน
สาขากุมารเวชศาสตร์ อนุสาขาโลหิตวิทยาและมะเร็งในเด็ก
พญ.ศิวัชญา ตะพานวงศ์
พญ.ศิวัชญา ตะพานวงศ์
สาขากุมารเวชศาสตร์ อนุสาขาโรคระบบการหายใจ
พญ.สุภาวดี ทองเสน
พญ.สุภาวดี ทองเสน
สาขากุมารเวชศาสตร์ อนุสาขากุมารเวชศาสตร์โรคหัวใจ
พญ.นภาพร จันทศรีสวัสดิ์
พญ.นภาพร จันทศรีสวัสดิ์
สาขากุมารเวชศาสตร์ อนุสาขากุมารเวชศาตร์ทางโรคติดเชื้อ
พญ.ธนิตนันท์ ภาปราชญ์
พญ.ธนิตนันท์ ภาปราชญ์
สาขากุมารเวชศาสตร์ อนุสาขากุมารเวชศาสตร์โรคประสาทวิทยา
พญ.วนิดา วัฒนาวรรณะ
พญ.วนิดา วัฒนาวรรณะ
กุมารเวชศาสตร์
พญ.สุดารัตน์ ศุภนิตยานนท์
พญ.สุดารัตน์ ศุภนิตยานนท์
สาขากุมารเวชศาสตร์ อนุสาขาเวชศาสตร์พัฒนาการและพฤติกรรม
พญ.ประภาศิริ สิงห์วิจารณ์
พญ.ประภาศิริ สิงห์วิจารณ์
สาขากุมารเวชศาตร์ อนุสาขาโรคภูมิแพ้
พญ.ภัทราพร เปรมประพันธ์
พญ.ภัทราพร เปรมประพันธ์
สาขากุมารเวชศาสตร์ อนุสาขากุมารเวชศาสตร์ทารกแรกเกิด
พญ.ผกาพรรณ กิตติโชคชัย
พญ.ผกาพรรณ กิตติโชคชัย
อนุสาขากุมารเวชศาสตร์โรคหัวใจ
พญ.อรรัมภา ตานะโก
พญ.อรรัมภา ตานะโก
อนุสาขากุมาเวชศาสตร์โลหิตวิทยาและมะเร็งในเด็ก
พญ.อรพิสาส์ พรมโสด
พญ.อรพิสาส์ พรมโสด
กุมารเวชศาสตร์ โรคต่อมไร้ท่อและเมแทบอลิซึม
พญ.ณัฐนรี ภู่พัฒนากุล
พญ.ณัฐนรี ภู่พัฒนากุล
สาขากุมารเวช อนุสาขาโรคไต

บทความทางการแพทย์

Title Line
หน้าปก web : บทความ 5 วิตามินที่คนไทยขาดบ่อยที่สุด
ตรวจสุขภาพ
5 วิตามินที่คนไทยขาดบ่อยที่สุด

ให้ความรู้เกี่ยวกับ 5 วิตามินที่คนไทยขาดบ่อยที่สุด ใครควรเสริมวิตามิน และคำแนะนำเพิ่มเติม

สาขากรุงเทพมหานคร ราชพฤกษ์
หน้าปกบทความนอนไม่หลับแค่เครียด หรือร่างกายกำลังรวน
ตรวจสุขภาพ
นอนไม่หลับ...แค่เครียด หรือร่างกายกำลังรวน

อาการนอนไม่หลับอาจไม่ใช่แค่ความเครียด แต่อาจเป็นสัญญาณของภาวะฮอร์โมนไม่สมดุล ลำไส้เสียสมดุล หรือระบบประสาทอักเสบ รู้เท่าทันแนวทางฟื้นฟูการนอนในมุมมองอายุรวัฒน์

สาขากรุงเทพมหานคร ราชพฤกษ์
หน้าปกบทความ 4 ฮอร์โมนสำคัญที่เสื่อมลงเมื่ออายุมากขึ้น และส่งผลต่อสุขภาพมากกว่าที่คิด
ตรวจสุขภาพ
4 ฮอร์โมนสำคัญที่เสื่อมลงเมื่ออายุมากขึ้น และส่งผลต่อสุขภาพมากกว่าที่คิด

รู้จัก 4 ฮอร์โมนที่ลดลงตามวัย เช่น เมลาโทนิน เทสโทสเตอโรน เอสโตรเจน และฮอร์โมนการเจริญเติบโต ที่มีผลต่อการนอน ความแข็งแรง และสุขภาพโดยรวม

สาขากรุงเทพมหานคร ราชพฤกษ์
facebook messenger iconline icon
โรงพยาบาลศรีสวรรค์