ตาแห้ง (Dry Eye Disease) คืออะไร

ภาวะตาแห้ง (Dry Eye Disease) คือ ภาวะที่ดวงตาไม่สามารถสร้างน้ำตาได้เพียงพอ หรือมีน้ำตาที่มีคุณภาพไม่เหมาะสม
ทำให้ผิวดวงตาขาดความชุ่มชื้น เกิดการระคายเคือง แสบตา เคืองตา และอาจส่งผลต่อการมองเห็นในชีวิตประจำวัน
ภาวะตาแห้งถือเป็นปัญหาที่พบได้บ่อยในทุกช่วงวัย โดยเฉพาะ

---

น้ำตาสำคัญต่อดวงตาอย่างไร

น้ำตาไม่ได้มีหน้าที่เพียงทำให้ดวงตาชุ่มชื้นเท่านั้น แต่ยังประกอบด้วย 3 ชั้นสำคัญ ได้แก่

• ชั้นไขมัน (Lipid Layer) ช่วยลดการระเหยของน้ำตา
• ชั้นน้ำ (Aqueous Layer) ให้ความชุ่มชื้นและหล่อเลี้ยงผิวตา
• ชั้นเมือก (Mucin Layer) ช่วยให้น้ำตาเกาะติดผิวตาได้ดี

เมื่อชั้นใดชั้นหนึ่งทำงานผิดปกติ จะทำให้เกิดภาวะตาแห้งได้ผู้ที่ใช้สายตากับหน้าจอเป็นเวลานาน หรือผู้สูงอายุ
หากปล่อยทิ้งไว้อาจทำให้เกิดการอักเสบของผิวตา และเพิ่มความเสี่ยงต่อการติดเชื้อได้

---

สาเหตุของ “ตาแห้ง” ที่พบบ่อย

• ใช้หน้าจอเป็นเวลานาน กระพริบตาน้อยลง การจ้องหน้าจอมือถือ แท็บเล็ต หรือคอมพิวเตอร์ติดต่อกันนาน ๆ
         ทำให้อัตราการกระพริบตาลดลงมากกว่า 50% ส่งผลให้น้ำตาระเหยเร็วและเกิดอาการตาแห้ง

• อายุที่เพิ่มขึ้น เมื่ออายุมากขึ้น ต่อมน้ำตาจะผลิตน้ำตาได้น้อยลง โดยเฉพาะในผู้ที่มีอายุ 40 ปีขึ้นไป

• การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน พบได้บ่อยในผู้หญิงวัยหมดประจำเดือน ผู้ตั้งครรภ์ หรือผู้ที่ใช้ยาคุมกำเนิดบางชนิด

• การใส่คอนแทคเลนส์เป็นเวลานาน ทำให้เกิดการเสียดสีและเร่งการระเหยของน้ำตา ส่งผลให้รู้สึกแสบตาและไม่สบายตา

• สภาพแวดล้อมที่แห้ง เช่น ห้องปรับอากาศ ลมแรง ควัน ฝุ่น หรือมลภาวะ ทำให้ความชื้นรอบดวงตาลดลง

• โรคประจำตัวบางชนิด เช่น เบาหวาน ไทรอยด์ โรคภูมิคุ้มกันทำลายตนเอง (Sjögren’s syndrome) และโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์

• ผลข้างเคียงจากยา เช่น ยาแก้แพ้ ยาลดน้ำมูก ยาคลายกังวล และยาความดันโลหิตบางชนิด ซึ่งอาจทำให้การหลั่งน้ำตาลดลง

---

อาการที่บ่งบอกว่าอาจเป็น  “ตาแห้ง”

• แสบตา เคืองตา ระคายเคืองตา
• รู้สึกเหมือนมีฝุ่น ผง หรือทรายอยู่ในตา
• ตาแดง แสบตาหลังใช้สายตานาน
• มองเห็นไม่ชัด เป็น ๆ หาย ๆ โดยมักดีขึ้นหลังจากกระพริบตา
• น้ำตาไหลมากผิดปกติ (เป็นกลไกชดเชยของดวงตา)
• ใส่คอนแทคเลนส์แล้วรู้สึกไม่สบายตา

---

ภาวะแทรกซ้อนหากปล่อยตาแห้งไว้โดยไม่รักษา
หากไม่ดูแลหรือรักษาอย่างเหมาะสม อาจนำไปสู่

• การอักเสบของผิวกระจกตา

• แผลถลอกที่กระจกตา

• การติดเชื้อที่ดวงตา

• การมองเห็นลดลงในระยะยาว

---

ควรพบจักษุแพทย์เมื่อไร
ควรเข้ารับการตรวจจากจักษุแพทย์ หากมีอาการดังต่อไปนี้

• อาการตาแห้งเป็นต่อเนื่องนานเกิน 1–2 สัปดาห์
• ตาแดงร่วมกับอาการปวดตา หรือการมองเห็นเปลี่ยนแปลง
• มีอาการตาบ่อย ระคายเคืองตารุนแรง
• ใส่คอนแทคเลนส์แล้วเกิดอาการเจ็บหรือแสบตา
• มีโรคประจำตัว เช่น เบาหวาน ไทรอยด์ หรือโรคภูมิคุ้มกัน

---

การวินิจฉัยภาวะตาแห้ง

จักษุแพทย์จะทำการซักประวัติ ตรวจดวงตา และอาจใช้การตรวจเฉพาะทาง เช่น การวัดปริมาณน้ำตา
การประเมินคุณภาพฟิล์มน้ำตา เพื่อหาสาเหตุและวางแผนการรักษาที่เหมาะสม

---

ปรึกษาจักษุแพทย์ โรงพยาบาลศรีสวรรค์ นครสวรรค์

หากมีอาการตาแห้งหรือความผิดปกติทางสายตา สามารถเข้ารับคำปรึกษา ตรวจวินิจฉัย

และวางแผนการรักษาโดยจักษุแพทย์   โทร. 1254 กด 1

---